IES Jose Miguel Barandiaran BHI 1987an sortu zen, Leioako herriak hala eskatuta, udalerrian Bigarren Hezkuntzako ikastetxe publiko bat eskatzen baitzuen. Eraikina, berria eta modernoa, Euskal Herriko Unibertsitatearen campusaren aurrean kokatu zen.

Urte batzuk geroago, 1996-97 ikasturtean, Barandiaran Behekoa jarri zen martxan Leioako zentroan, lehen Sakoneta izenez ezagutzen zena, hezkuntza-erreforma ezartzetik eratorritako espazio-eskakizun berriei erantzuteko.

JM Barandiaran BHI ibilbide luzeko ikastetxea da, eta hezkuntza-eskaintza zabala du: DBH, Batxilergoa eta Lanbide Heziketa: Erdi Mailako Heziketa Zikloa: Farmazia eta Parafarmazia, eta Goi Mailako Heziketa Zikloa: Dietetika eta Nutrizioa. Curriculum Aniztasuneko talde bat eta bi Gela Egonkor ere baditu, hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleei erantzun eta testuinguru egokia emateko sortuak. Ikasle horien eskolatzeak banakako arreta eta curriculum bereizia eskatzen ditu.

Gaur egun, hezkuntza-eskaintza hori Barandiaran Behekoa eta Barandiaran Goikoa eraikinen artean banatuta dago, udalerriaren erdigunean, Santsoena auzoan. Zorionez, Aldapabarrenan eraikin berri bat eraikitzeko lanak abian dira, eta, horri esker, DBHko eta Batxilergoko ikasturte guztiak eraikin eguneratuago eta zentrikoago batean bateratuko dira, egungo ikasleen beharrei erantzungo diena.

Institutua hainbat proiektutan murgilduta dago, tokikoak zein nazioartekoak, funtsezkoak baitira gure ikasleek XXI. mendeko erronkei arrakastaz aurre egin ahal izan diezaieten: inklusioa, hezkidetza, eleaniztasuna, nazioartekotzea, hizkuntza-normalizazioa, Agenda 30, STEAM…